Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) üretim kesintisini sürdürme konusunda anlaşamaması sonrası petrol fiyatları tarihi dip seviyeye indi.
Petrol fiyatları Körfez Savaşı’nın yaşandığı yıl olan 1991’den bu yana en sert günlük düşüşünü yaşadı. Cuma gününe göre değer kaybı yüzde 30’u aşan brent petrolün varil fiyatı 45 dolardan 31 dolara indi. Petroldeki fiyat düşüşünün ardındaki neden OPEC’in 5-6 Mart’taki toplantısında üretim kesintisinin sürdürülmesi ile ilgili karar alınamaması oldu. OPEC üyeleri 1,5 milyon varil kesinti önerirken, OPEC+ üyesi Rusya bunu kabul etmeyerek, rezervlerinin fiyat düşüşüne hazırlıklı olduğunu bildirdi. Suudi Arabistan ise buna karşılık ham petrol üretimini artırma ve satış fiyatını düşürme kararı aldı.
Petrol yıla 66 dolardan başlamış, corona virüs salgınının etkisiyle 50 dolara kadar gerilemişti. Üretim kesintisi konusunda özellikle Suudi Arabistan ve Rusya’nın anlaşmaması, küresel piyasada arz fazlasının artması riskinin fiyatlanmasına neden olurken, bu gelişme Covid-19 salgınının ekonomik aktiviteyi yavaşlatacağına kesin gözüyle bakılmasıyla birleşince petrol fiyatları, Ocak 2016’dan bu yana en düşük seviyesini gördü.
Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, 1 Nisan itibarıyla OPEC ve OPEC dışı petrol üreticisi ülkelerin üretim kısıntısına yönelik yükümlülüklerinin sona ereceğini belirtirken, OPEC Genel Sekreteri Muhammed Barkindo ise istişarelerin devam edeceğini söyledi. Analistler, petrol fiyatlarının hem arz fazlası hem de talep düşüşü baskısı altında kaldığını kaydederek, petrol fiyatlarına bağlı vadeli işlem kontratlarında stop-loss (zarar kes) satışlarının tetiklenmesinin de düşüşü hızlandırdığını vurguladı.
Petrol fiyatlarındaki düşüşün, enerji devi hisseler ve bağlı yatırım fonları üzerinden pay piyasalarında da tarihi düşüşlere neden olduğuna dikkati çeken analistler, ABD endeks vadeli işlemlerinde hafta açılışında yüzde 5 değer kayıpları görüldüğünü söyledi. Petrolde arz endişeleri Suudi Arabistan ve Rusya’nın karşılıklı açıklamaları ile artarken, talep tarafı ise Covid-19 salgınının yayılmaya devam etmesi ile baskılanıyor. Petrol şirketlerinin aldıkları kredileri bu fiyatlarla geri ödeyemeyeceği endişeleri enerji şirketlerinin hisse fiyatlarına yansıdı. S&P 500 endeksi vadeli kontratları izin verilen en yüksek oranda gerileyerek yüzde 4.89 düşerken, Avrupa’nın 50 büyük hissesini izleyen EUROSTOXX 50 vadeli kontratları yüzde 5.9 geriledi. Petrolün tarihi düşüşünün akabinde yurt içinde dolar ve euroda yükseliş görülüyor. Dolar/TL şu dakikalarda 6,17 seviyelerinde yer alıyor. Euro/TL ise 7 liranın üzerinde yer alarak 7,05 seviyelerinde bulunuyor.
